نحوه انجام آنژیوگرافی

قبل از کاتترگذاری قلبی با پزشک خود راجع به داروهای مصرفی خودتان حتماً گفتگو کنید، شاید لازم باشد که مصرف برخی از آنها، بویژه رقیق کننده های خون یا ضد انعقادها را چند روز قبل از آنژیوگرافی، متوقف کنید. تهیه فهرستی مکتوب از داروهای مصرفی همراه با مقدار دوز مصرفی آنها، کار بسیار عاقلانه ای است. به این ترتیب پزشکان و پرستاران از داروهای مصرفی شما مطلع می شوند.

به شما گفته می شود که از نیمه شب قبل از آنژیوگرافی چیزی نخورید و نیاشامید. اگر مبتلا به دیابت هستید، با پزشکتان درباره نحوه  مصرف غذا و انسولین قبل از آنژیوگرافی صحبت کنید. اگر به ماده حاجب حاوی ید حساسیت دارید، تلاش می شود با تزریق استرویید و آنتی هیستامین احتمال عوارض کاهش یابد، روز قبل از آنژیوگرافی داروهای دیگری دریافت می کنید و درست لحظاتی قبل از انجام آنژیوگرافی به شما استرویید تزریق می شود .

قبل از انجام این بررسی از شما آزمایش های خون، نوار قلب و تصویربرداری از قفسه سینه با استفاده از اشعه ایکس انجام می گردد. در روزکاتترگذاری، آماده سازی و آنژیوگرافی حدود 2 تا 3 ساعت طول می کشد و پس از آن شما مدتی، در اتاق ریکاوری تحت کنترل خواهید بود.

آنژیوگرافی در آزمایشگاه کاتترگذاری یا کت لب انجام خواهد شد. به یک دستگاه مونیتور قلب وصل خواهید شد و کاف فشارسنج به بازوی شما وصل خواهد شد.

یک راه وریدی در دست چپ شما تعبیه خواهد شد و مقداری داروی آرام بخش دریافت خواهید کرد تا در طول آنژیوگرافی آرام باشید . پرستار، کشاله ران شما یعنی جایی که قرار است کاتتر وارد شود را ضدعفونی خواهد کرد. سپس پزشک در آن ناحیه یک ماده بی حس کننده موضعی تزریق خواهد کرد. بدین ترتیب دیگر دردی احساس نخواهید کرد. سپس پزشک پوست را برای وارد کردن کاتتر به داخل سیاهرگ یا سرخرگ با یک سوزن اختصاصی سوراخ خواهد کرد و کاتتر را از طریق رگ خونی به سمت قلب هدایت خواهد کرد . در طول این فرایند، شما هیچ دردی حس نخواهید نمود. در طول آنژیوگرافی بیدار خواهید بود و پزشک در حین عمل توضیحات لازم را به شما خواهد داد ممکن است آنژیوگرافی از طریق مچ دست انجام شود.

پزشک کاتتر را از طریق سرخرگ وارد بدن می کند و به سمت قلب می فرستد. سپس هرچیزی که قرار است وارد بدن شود )ماده حاجب،ابزارآلات درمانی و...(، از طریق کاتتر منتقل می شود. ممکن است پزشک به منظور بررسی نواحی مختلف، بیش از یک کاتتر وارد بدن کند.

طیف وسیعی از مواد و لوازم را می توان برای هدایت نوک کاتتر، گرفتن نمونه های خونی، تزریق ماده حاجب ، اندازه گیری فشار در حفرات مختلف قلب و انجام سایر آزمایش های لازم، از طریق کاتتر وارد بدن نمود. بسته به کاری که برروی شما انجام می شود ممکن است احساس برافروختگی، تهوع مختصر یا تپش قلب کنید. توجه داشته باشید که این احساسات عادی اند. بنابراین در صورت وقوع آن ها احساس نگرانی نکنید. پیشاپیش از پزشک خود بپرسید که در طی کاتترگذاری چه انتظاری باید داشته باشید. اگر دچار هرگونه درد در قفسه سینه شدید، بلافاصله به پزشک خود خبر دهید .

بعد از اتمام آنژیوگرافی، کاتتر برداشته خواهد شد مگر آنکه به علت تجویز داروی رقیق کننده این کار چند ساعت به تعویق افتد. برای جلوگیری از هرگونه خونریزی، پزشک یا پرستار محل کاتتر را به آرامی فشار می دهند که ممکن است کمی ناراحت کننده باشد و سپس روی آن پانسمان فشاری می گذارند .

بعد از اتمام آنژیوگرافی شما را به اتاق ریکاوری می برند و بر روی ناحیه کاتترگذاری به مدت 15 دقیقه یا بیشتر به آرامی فشار می دهند. دربرخی افراد، برای ترمیم سرخرگ باید از بخیه یا ابزارهای خاصی استفاده کرد. باید سعی کنید دراز بکشید و پاهایتان را به مدت چند ساعت دراز کنید. یک پرستار میزان ضربان قلب و فشارخونتان را کنترل خواهد نمود در کسانی که از طریق کشاله ران آنژیوگرافی شده اند معمولا ترخیص روز بعد است .

فرد دیگری باید شما را به منزل برساند. در خانه حداقل به مدت 6 تا 8 ساعت اندام تحتانی خود ) یا بازوی خود را اگر کاتترگذاری از طریق آن انجام گرفته است( را استراحت مطلق بدهید. نباید به مدت 48 تا 72 ساعت زیاد فعالیت کنید یا چیزهای سنگین بلند کنید، اما می توانید کارهای معمولی خود را انجام دهید . ممکن است به شما گفته شود که برای دفع ماده حاجب از بدنتان مایعات زیادی بنوشید .

نحوه تفسیر نتایج

ازکاتتر قلبی می توان هم به عنوان یک ابزار تشخیصی و هم به منظور درمان استفاده کرد. شایع ترین کاربرد تشخیصی آنژیوگرافی بررسی آناتومی قلب به ویژه سرخرگ های کرونری آن می باشد. از طریق عکس برداری در طول کاتترگذاری قلبی، پزشکان میزان و موقعیت ضایعه رگ های خونی را تشخیص می دهند. گزینه های درمانی برای ضایعات سرخرگ های کرونری عبارتند از درمان دارویی و پیروی از شیوه سالم زندگی، جراحی، و یا درمان در حین انجام آنژیوگرافی. برای مثال پزشک در صورت رویت پلاک در داخل سرخرگ ها، آنژیوپلاستی ) یعنی تعبیه

بالون یا استنت ( را ممکن است به عنوان بخشی از کاتترگذاری در قلب به منظور تسهیل گردش خون انجام دهد . علاوه بر این، پزشک ممکن است برای بهبود گردش خون در یک سرخرگ مسدود از استنت ) فنر ( استفاده نماید. اگر بعد ازکاتترگذاری مشخص شود که رگ های خونی شما نیاز به بازسازی با استفاده از عمل جراحی دارند، پزشک با شما درباره جراحی پیوند بای پس سرخرگ کرونری قلب صحبت خواهد کرد. جراح قلب در برنامه ریزی درمان جراحی، از اطلاعات حاصل از تصاویر بدست آمده در طی آنژیوگرافی استفاده خواهد کرد .

آنژیوگرافی )رگ نگاری(

آنژیوگرافی یک روش تصویربرداری با استفاده از اشعه ایکس می باشد. در این روش یک ماده حاجب وارد قلب یا رگ های خونی می شود. به منظور انجام یک آنژیوگرافی، پزشک یک کاتتر قلبی را وارد بدن شما خواهد کرد. نوک این کاتتر به سمت بطن چپ و یا به سمت مدخل سرخرگ کرونری هدایت خواهد شد. سپس ماده حاجب یددار به بدن تزریق می شود تا پزشک بتواند جریان خون را در درون این ساختارها مشاهده نماید. برخی افراد نسبت به ماده حاجب حساسیت دارند . وقتی که این ماده وارد بطن چپ می شود، ممکن است شما احساس گرما بکنید .

کتتریسم نحوه پمپاژکردن قلب، شکل قلب و قسمت های داخلی قلب را نشان می دهد و همچنین نشان می دهد که آیا عدم کارکرد صحیح دریچه های قلبی منجر به تنگی یا نارسایی دریچه شده است یا خیر؟

اگر ماده حاجب وارد سرخرگ های کرونری قلب بشود، آنژیوگرفی نشان می دهد که آیا تنگ شدگی یا انسداد این سرخرگ ها باعث کاهش یا قطع جریان خون شده است یا خیر؟

انجام کاتترگذاری تشخیصی و تهیه آنژیوگرام حدود 1ساعت وقت لازم دارد، ولی شما باید تمام روز یا بیشتر ، جهت بستری وانجام این بررسی وقت صرف نمایید. بعد از انجام این بررسی باید استراحت کنید تا آثار ماده بیهوشی از بدن شما محو شود. باید مایعات زیادی بنوشید تا به دفع ماده حاجب از بدن کمک نمایید .